Suçu Bildirmeme Suçunun unsurları cezası ve yargıtay kararları nelerdir? İşlenmekte olan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kişi, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Günümüzde önemi çok büyük olan Suçu Bildirmeme Suçu hakkında tüm merak edilenleri bu makalede bulabilirsiniz.
SUÇU BİLDİRMEME SUÇU
Suçu bildirmeme suçu, Türk Ceza Kanunu’nun “Özel Hükümler” başlıklı 2. kitabının “Adliyeye Karşı Suçlar” başlığını taşıyan 4. bölümü içerisinde 278-279-280 maddelerinde düzenlenmiştir.
Bu maddelerin gerekçesinde de düzenlendiği üzere; barış esasına dayalı hukuk toplumunda yaşama hakkına sahip olan herkes, toplum barışını bozucu nitelik taşıması dolayısıyla devletten suç işlenmesinin önlenmesini ve suçluların cezalandırılmasını talep hakkına sahiptir. Suçluların cezalandırılmasını devletten istemek, kişi açısından bir hak olduğu gibi herhangi bir suç olgusunun gerçekleştiğini öğrenen kişinin bu durumu suçu takibe yetkili makamlara bildirmesi aynı zamanda bir yükümlülüktür. Bu nedenle belli suçlar açısından bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi, suç olarak tanımlanmıştır.
Suçu bildirmeme suçu kanunda üç madde halinde düzenlenmiştir:
- Suçu bildirmeme (suçun basit şekli) (TCK md.278)
- Kamu görevlisinin suçu bildirmemesi (TCK md.279)
- Sağlık mesleği mensuplarının suçu bildirmemesi (TCK md.280)
Türk Ceza Kanunu Madde 278’ e göre suçu bildirmeme suçu 2 şekilde oluşabilir;
- Henüz işlenmekte olan bir suçun bildirilmemesi, (Örneğin, bir kimsenin kaçırılarak belli bir yerde tutulduğunun bilinmesine rağmen, durumun yetkili makamlara bildirilmemesi. )
- İşlenmiş olmakla birlikte, sebebiyet verdiği neticelerin sınırlandırılması hâlen mümkün bulunan bir suçun bildirilmemesi, (Örneğin icrası tamamlanmış olan bir hırsızlık sonucunda elde edilmiş olan malların bir depoda saklandığının bilinmesine rağmen, durumdan yetkili makamların haberdar edilmemesi.)
- Bu durumlarda suçu bildirmeyen kişi bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
- Söz konusu maddenin üçüncü fıkrasına göre; suçun mağdurunun on beş yaşını bitirmemiş bir çocuk, bedensel veya ruhsal bakımdan özürlü olan ya da hamileliği nedeniyle kendisini savunamayacak durumda bulunan kimse olması hâlinde, ceza belli oranda artırılacaktır.
Anayasa Mahkemesi’nin kararıyla; Anayasa’nın 38 inci maddesinde yer verilen “Hiç kimse kendisini ve kanunda gösterilen yakınlarını suçlayan bir beyanda bulunmaya veya bu yolda delil göstermeye zorlanamaz.” hükmü karşısında suçu bildirmeme suçu ile ilgili olarak “yakın akrabalık durumu”nu dikkate alan şahsi cezasızlık sebebi nedeniyle ‘’Tanıklıktan çekinebilecek olan kişiler bakımından cezaya hükmolunmaz. Ancak, suçu önleme yükümlülüğünün varlığı dolayısıyla ceza sorumluluğuna ilişkin hükümler saklıdır.’’ şeklinde 4. Fıkra hükme eklenmiştir.
Türk Ceza Kanununun ‘’Kamu görevlisinin suçu bildirmemesi’’ başlıklı 279. maddesindeki düzenlemeye göre; failin cezalandırılabilmesi için kamu görevlisinin işlenmekte olan veya işlenmiş olmakla birlikte sonuçları sınırlanabilecek bir suçu görevi nedeniyle öğrenmesi gerekir. Görevi başında olmadığı halde bir kimsenin şahit olduğu suçlar bu madde kapsamında değil yine 278. Madde kapsamına girmektedir.
- Kamu görevlisi, bu suçu işlemesi halinde altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Suçun, adlî kolluk görevini yapan kişi tarafından işlenmesi halinde verilecek bu ceza yarı oranında artırılır.
Türk Ceza Kanunu Madde 280’de sağlık mesleği mensuplarının suçu bildirmemesi hali düzenlenmiştir. Maddeye göre sağlık mesleği mensubu deyiminden tabip, diş tabibi, eczacı, ebe, hemşire ve sağlık hizmeti veren diğer kişiler anlaşılmalıdır. Ayrıca bu madde sadece özel hastanelerde veya kurumlarda çalışan sağlık görevlilerini kapsamaktadır. Devlet hastanelerinde çalışan sağlık görevlilerinin bildirim yükümlülüğünü yerine getirmemesi hali TCK md.279’da düzenlenen kamu görevlisinin suçu bildirmemesi hükümleri kapsamındadır. Çünkü devlet hastanelerinde görevli doktorlar memur olup ceza hukukuna göre kamu görevlisi statüsündedir.
- Sağlık mesleği mensupları, suçu bildirmemesi halinde bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
