NAFAKA ÖDEMEMENİN YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Nafaka, TDK’ da kelime anlamı olarak “geçinmek için gerekli olan şeylerin bütünü, geçimlik” olarak tanımlanmıştır. Hukuksal anlamda ise kanunda öngörülen koşulların oluşması halinde nafaka yükümlüsü olarak belirlenen kişinin ödemesi gereken, ödenecek olan kişinin asgari ihtiyaçlarını sağlamak için hakim tarafından kararlaştırılan ekonomik anlamda katkıdır.
Medeni kanunda düzenlenen nafakanın 4 farklı türü bulunmaktadır. Bunlar:
- Tedbir Nafakası
- Yoksulluk Nafakası
- İştirak Nafakası
- Yardım Nafakası
Nafaka Türk Medeni Kanunu Aile Hükümleri kısmında düzenlenmiş olup bu konuya ilişkin bütün davalar Aile Mahkemesinde açılır. Ancak aile mahkemesinin bulunmadığı yerlerde bu tür davalara Asliye Hukuk Mahkemeleri Aile Mahkemesi sıfatıyla bakacaktır.
Nafaka miktarı belirlenirken nafaka yükümlüsü ve nafaka alacaklısının ekonomik, mali, sosyal ve eğitim durumları göz önünde bulundurularak karar verilir.
Nafaka yükümlüsü maddi durumunun yetersiz olmasından dolayı nafaka borcunu ödeyemeyeceğini kanıtlarsa hakim nafaka miktarında indirime gidebilir veya nafakayı kaldırabilir. Ancak nafaka ödenmemesi durumu herhangi bir geçerli sebebe bağlı olmaksızın gerçekleşiyorsa nafaka alacaklısı şikayette bulunabilir.
Nafaka Hükmüne Uymama Suçunun Oluşması İçin Şartlar Nelerdir?
Nafaka İcra ve İflas Kanunu’nun 344. Maddesinde düzenlenen ve şikayete tabi bulunan nafaka hükmüne uymama suçunun oluşabilmesi için;
- Nafaka ödenmesinin kesinleştiği bir mahkeme kararı olmalı,
- Nafakanın tahsili için icra takibi başlatılmış olmalı,
- Ödeme emri borçluya tebliğ edilmiş olmalı,
- Ödeme veya icra emrinin tebliği ile şikayet tarihi arasında en az 1 aylık cari nafaka borcunun bulunması,
- Şikayete tabi olduğu için nafaka alacaklısının şikayette bulunması gerekir.
Nafaka Ödemeyen Kişinin Cezalandırılması İçin Ne Yapmak Gerekir. Nafaka Ödememenin Yaptırımı Nedir?
Ödenmemiş nafaka alacakları için 3 ay içerisinde şikayette bulunulması gerekir. Bu süre hak düşürücü süredir.
Açıklanan şartların gerçekleşmesi ile nafaka ödemeyen kişi aleyhine ödenmemiş nafaka alacakları için 3 ay içerisinde İcra Ceza Mahkemesine verilecek şikayet dilekçesi ile dava açılır ve dava sonunda nafaka borçlusunun 3 aya kadar tazyiken hapsine karar verilir. Borçlunun cezası ertelenemez, paraya çevrilemez. Hapis kararının uygulanmasına başlandıktan sonra nafaka borcunun ödenmesi halinde nafaka yükümlüsü tahliye edilir.
Av. Tuğba COŞKUN
