Hakaret davası nasıl açılır? Cezası nedir? Nasıl açılır?

Hakaret davası nasıl açılır? Cezası nedir? Nasıl açılır? Uygulamada sıklıkla karşılaşılan bir suç tipi olan hakaret suçu Türk Ceza Kanunu’nun 125. Madde ve devamında Şerefe Karşı Suçlar başlığı altında bir çok soruların cevaplarını burada bulabilirsiniz.

İşte Hakaret davası hakkında en çok merak edilenler ve soruların cevapları ?

1. HAKARET DAVASI NASIL AÇILIR. GÖREVLİ VE YETKİLİ  MAHKEME NERESİDİR?

Hakaret suçu Türk Ceza Kanunu’nun 125-131. Maddeleri arasında düzenlenmiş ve bu suç yüz yüze, iletişim araçlarıyla, ses kaydı yoluyla, görüntü vasıtasıyla, aleni şekilde, mağdurun gıyabında veya basın yayın organları vasıtasıyla ayrıca sosyal medya uygulamaları olan twitter, facebook, instagram ve benzeri sosyal platformlar aracılığı ile veya teknolojik haberleşme araçları olan gmail, hotmail, whatsap ve benzeri aracılığıyla işlenebilmektedir. Hakaret eyleminin mağdurun bulunmadığı bir ortamda meydana gelmesi durumunda suç oluşturabilmesi için fiilin en az üç kişinin duyabileceği şekilde ve ortamda gerçekleşmesi gerekmektedir. Hakaret suçlarında yetkili mahkeme ikametinizin bulunduğu yerdeki Cumhuriyet Başsavcılığıdır. Savcılığa bir şikayet dilekçesi vererek dava açılır. Hakaret suçu bakımından görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.

Basit hakaret suçu (TCK md.125/1-2-3), taraflar arasında uzlaştırma prosedürü uygulanmasını gerektiren suçlardandır. Uzlaşma kapsamında olan suçlarda, gerek soruşturma gerekse kovuşturma aşamasında öncelikle uzlaştırma prosedürünün uygulanması, uzlaşma sağlanmazsa soruşturmaya veya yargılamaya devam edilmesi gerekir.

Kamu görevlisine ve Cumhurbaşkanına hakaret suçu, şikayete tabi suçlardan olmadığından uzlaştırma kapsamında değildir. Diğer hakaret davaları uzlaştırmaya tabidir.

2. HAKARET DAVASI ZAMANAŞIMI, HAKARET DAVASI AÇMA SÜRESİ ?

Türk Ceza Kanunun da tanımlanan Hakaret suçu (125-131) md 131 gereği “kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret suçu hariç olmak üzere takibi şikayete bağlı bir suçtur. Şikayete tabi suçlarda şikayet süresi, mağdurun ‘fiil’ ve ‘faili’ öğrenmesinden itibaren 6 aydır. Müştekinin şikayet hakkını kullanabilmesi için hem faili hem de fiili öğrenmesi gerekir. Örneğin, 01.01.2019 tarihinde aleyhine hakaret suçu işlenen mağdur, hakaret filini 01.06.2019 tarihinde öğrenmiş, fakat suçu işleyen failin kimliğini 6 ay sonra 01.12.2019 tarihinde öğrenmişse, şikayetçi olmak istediğinde şikayet süresi 01.12.2019 tarihinden itibaren 6 aylık hak düşürücü süreye tabi olacaktır.

Suçtan zarar gören veya mağdur, suç teşkil eden fiil veya failden hangisini daha geç öğrenmişse, 6 aylık şikayet süresi de o tarihten itibaren başlar. Şikayet süresi, fiil ve failin öğrenilmesinden itibaren 6 aylık bir hak düşürücü süreye tabi olmasına rağmen, şikayet hakkı, her halükarda TCK md. 66’da düzenlenen “Beş yıldan fazla olmamak üzere hapis veya adlî para cezasını gerektiren suçlarda sekiz yıl”, dava zaman aşımı süresi içinde yapılmalıdır. Örneğin, aleyhine hakaret suçu işlenen mağdur, faili daha sonra öğrense bile suç oluşturan fiilin işlendiği tarihten itibaren en geç 8 yıl içinde şikayetçi olmalıdır.

3.HAKARET DAVASI SONUÇLARI ?

Suçun şikayete tabi olması halinde, yani kamu görevlisi olmayan bir kişiye karşı hakaret halinde, hakaret suçunun cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır. Suçun şikayete tabi şeklinde hakim ya hapis cezası ya da adli para cezası verecektir. Hükmedilen sonuç ceza 2 yılın altında hapis ya da adli para cezası olması durumunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Müessesesi uygulanacaktır. HAGB kısaca Ceza yargılamasının sonunda sanık hakkında verilecek hüküm ve hukuki sonuçların denetim süresi sonuna kadar ertelenmesidir. Başka bir ifadeyle sanığın suçu işlediği mahkeme kararıyla sabittir, ancak cezanın infazı ve hukuki sonuçları ötelenmektedir. Fail denetim süresi boyunca gerekli özeni gösterirse ceza infaz edilmiş sayılmaktadır.  Yani Hapis yatmak veya Adli Para Cazası ödemek durumunda kalmadan cezanın 5 yıl boyunca ertelenmesidir.

3. HAKARET DAVASINDA ŞİKAYETTEN VAZGEÇME NASIL YAPILIR?

Şikâyet hakkına sahip olan kişi, hüküm kesinleşinceye kadar bu hakkından her zaman vazgeçebilme imkânına sahiptir. Şikâyetten vazgeçmeden sonra bu vazgeçmeyi geri alma yani vazgeçmeden vazgeçme mümkün değildir. Şikâyetten vazgeçmenin geçerli olabilmesi için, bu vazgeçmenin sanık tarafından kabul edilmesi gerekir. Fakat takibi şikayete bağlı olmayan suçlarda kamu davası niteliği taşıdığı için, mağdur şikayetten vazgeçtiğini beyan etse bile yargılamayı yapan makam davaya devam edip sonuç kararını açıklamak zorundadır. Yani takibi şikayete bağlı olmayan, Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen ve Cumhurbaşkanına hakaret suçlarında davacı (kamu görevlisi veya Cumhurbaşkanı) şikayetinden vazgeçse bile kamu davası devam edecektir.

4. HAKARET EYLEMİ NEDENİYLE MADDİ-MANEVİ TAZMİNAT DAVASI AÇABİLİRMİYİM. NASIL VE NEREYE AÇARIM ?

Haksız fiilden doğan maddi – manevi tazminat davası açma süresi, fiilin öğrenildiği tarihten itibaren 2 yıldır. Eğer bu fiille ilgili cezai tahkikat başlatılmış ise süre, tahkikatın sonundan itibaren işlemeye başlar. Ancak hukuk mahkemelerinde tazminat davası açmak için soruşturmanın sonuçlanmasını bekleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Haksız fiilin gerçekleştiği yer veya mağdurun yerleşim yerinin bulunduğu Asliye Hukuk Mahkemeleri tevzi bürosuna bir dilekçe ile başvurulur.