Korona Virüs nedeniyle işten kovulan işçi nereye dava açmalı? Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve tüm dünyaya yayılan corona virüs Türkiye’ye de geldi. Corona virüs günlük hayatı olduğu kadar iş hayatını da yakında etkileyecek. Peki bir çalışan corona virüs salgınının bulunduğu bir bölgeye gitmeyi reddederse işten çıkarılabilir mi? Böyle bir durumda çalışanın ne gibi hakları var? İşte cevabı…
KORONAVİRÜS NEDENİYLE İŞTEN ÇIKARILAN İŞÇİNİN HAKLARI NELERDİR.
Tüm dünya ile birlikte ülkemizde de görülen Koronavirüs ya da Covid-19’a karşı devlet iş hayatında bir takım tedbirler adı altında kısıtlamalara gitmektedir. İçişleri Bakanlığı’nın yayınladığı genelgeler ile birçok işletme kapatılmış veya çalışma saatlerinde kısıtlamalara gidilmiştir. Hal böyle olunca işveren açısından bozulan ekonomik durum işçilere yansıtılmakta ve işten çıkarmalar meydana gelmektedir. Koronavirüs salgını 4857 sayılı İş Kanunu md 24’te belirtilen “zorlayıcı sebepler” arasında nitelendirilmektedir. Kanun metni göre “İşçinin çalıştığı işyerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebepler ortaya çıkarsa” İşçiye haklı nedenle derhal fesih hakkı tanımaktadır.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun “Yıllık izin bakımından çalışılmış gibi sayılan haller” başlıklı 55. Maddesi’ne göre eğer iş yeri salgın hastalık dolayısıyla 1 haftadan uzun bir süre tatil edilmişse işçinin çalışmadığı bu sürenin 15 günü yıllık izin süresinden sayılmaktadır. 15 günlük sürede işçi yıllık izinde sayılır ve ücrete hak kazanır. Bu süreden sonra işveren tarafından feshedilmediği takdirde iş akdi askıya alınmış kabul edilmektedir ve işçiye ödeme yapılmamaktadır.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun “Yarım ücret” başlıklı 40. maddesinde; “zorlayıcı sebepler dolayısıyla çalışamayan veya çalıştırılmayan işçiye bu bekleme süresi içinde bir haftaya kadar her gün için yarım ücret ödenir”. Bir haftadan sonra işçinin iş akdi işveren tarafından “İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı” gereği feshedilecektir ve fesih geçerli olacaktır. Bu durumda 1 yıl ve daha fazla çalışan işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır.
Son zamanlarda sıklıkla karşılaştığımız şekliyle işverenler genellikle işçilere ücretsiz izin imzalatmaktadır. Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki işveren işçinin rızası olmadan işçiye ücretsiz izin hakkını kullandıramaz. İşveren işçiye ücretsiz izin kullanması için teklifini yazılı şekilde yaptıktan sonra işçinin bu teklifi 6 iş günü içerisinde yazılı bir şekilde kabul etmesi gerekir. Aksi durumlarda yani işçinin imzalamadığı durumlarda işveren işçiyi ücretsiz izne çıkaramaz veya buna bağlı olarak iş akdini haklı nedenle feshedemez. Feshedildiği takdirde tüm işçilik alacakları (Kıdem, İhbar, fazla çalışma ücreti vs.) işverenden talep edilebilir.
