Ayıplı mal için nereye başvurulur ve nasıl şikayet edilir? Son günler internet üzerinden alış veriş yapan binlerce insan mağduriyetini gidermek için en çok başvurduğu soruların başında Ayıplı mal geliyor. Sancak Hukuk Bürosu olarak sizin için hazırlağımız bu makalede tüm sorularınızın cevaplarını bulabilirsiniz…
AYIPLI MAL NEDİR? AYIPLI MAL SATIN ALINMASI DURUMUNDA NEREYE BAŞVURULABİLİR?
Tüketici olarak bizler mağazalarda veya internet üzerinden alışveriş yapmaktayız. Özellikle internet üzerinden yaptığımız alışverişlerden ürünü görme ve değerlendirme fırsatımız olmadığı için, bize gönderilen ürün her zaman kendisinde olması gereken özellikleri taşımayabiliyor. Peki bu durumda tüketici olarak neler yapabiliriz?
Ayıplı malın tanımı, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da yapılmıştır. Bu düzenlemeye göre ayıplı mal tüketiciye teslimi anında;
- Taraflarca kararlaştırılmış örnek ya da modele uygun olmayan,
- Objektif olarak sahip olması gereken özellikleri sağlamayan,
- Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda, internet portalında ya da reklam ve ilanlarında yer alan özelliklerinden bir veya birden fazlasını taşımayan,
- Satıcı tarafından bildirilen veya teknik düzenlemesinde tespit edilen niteliğe aykırı olan,
- Muadili olan malların kullanım amacını karşılamayan,
- Tüketicinin makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren
mallar ayıplı mal olarak kabul edilir.
Bununla beraber sözleşme konusu malın süresinde teslim edilmemesi sözleşmeye aykırı ifa olarak sayılır. Öte yandan malın montajı gerekiyorsa, montajın satıcı tarafından yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerde gereği gibi monte edilmemişse; montajın tüketici tarafından yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerde montaj talimatındaki yanlışlık veya eksiklik nedeniyle montaj hatalı yapılmışsa da sözleşmeye aykırı ifa söz konusu olur.
Peki, ayıplı malın satın alınması halinde ne yapılabilir?
Yukarıda sayılan durumlardan birisi varsa satın alınan mal ayıplıdır. Bu durumda malı satan kişinin sorumluluğu doğacaktır. Zira satıcının, malı sözleşmede belirlendiği şekilde tüketiciye teslim etme yükümlülüğü vardır.
Bu durumda tüketici,
- Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme,
- Ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme,
- Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme,
- Mümkün ise, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme
haklarından birisini kullanabilir.
TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNE BAŞVURU NASIL YAPILIR?
Tüketici bu haklarından birisini kullanmak için satıcıya başvurabilir. Satıcı, tüketiciye bu haklarını kullandırmaz ise tüketici malın değerine göre tüketici hakem heyetine veya tüketici mahkemelerine başvuruda bulunabilir. 2020 yılı için Resmi Gazete’den yayınlanan tebliğe göre;
Uyuşmazlığın 6.920 (altıbindokuzyüzyirmi) Türk Lirasının altındaki uyuşmazlıklarda İlçe Tüketici Hakem Heyetine başvurulmalıdır.
Ancak,
- Büyükşehir statüsünde olan illerde 6.920 (altıbindokuzyüzyirmi) Türk Lirası ile 10.390 (onbinüçyüzdoksan) Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyeti görevlidir.
- Büyükşehir statüsünde olmayan illerin merkezlerinde 10.390 (onbinüçyüzdoksan) Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetleri,
- Büyükşehir statüsünde olmayan illere bağlı ilçelerde 6.920 (altıbindokuzyüzyirmi) Türk Lirası ile 10.390 (onbinüçyüzdoksan) Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetleri
görevlidir.
Eğer satın alınan mal, bu değerlerin üstünde ise doğrudan tüketici mahkemelerine başvurulmalıdır.
Tüketici, ikametgahının bulunduğu veya işlemin yapıldığı yerdeki tüketici hakem heyetine başvuruda bulunabilir.
Bu aşamada tüketici uyuşmazlık konusu bilgi ve belgeleri tüketici hakem heyetine sunmalıdır.
Yapılan inceleme sonucunda tarafların tüketici hakem heyetine itiraz hakkı bulunmaktadır. Ancak burada kanunda belirlenen süreye uygun hareket etmek gerekir. Zira kararın taraflara tebliğinden itibaren 15 gün içinde karara itiraz edilmez ise bu süreden sonra itiraz mümkün değildir. Söz konusu itiraz tüketici mahkemesine yapılır. İtiraz üzerine tüketici mahkemesince verilen karar kesindir.
